پنیر یا نرم است و یا سفت و این به مقدار آبی بستگی دارد که در درون پنیر باقی مانده است. از هر ده کیلوگرم شیر فقط یک کیلوگرم پنیر بدست می آید. هر پنیری به نام محلی خوانده می شود که شیوه مخصوص درست کردنش از همان محل پدید آمده است. به عنوان مثال "چدار" که پنیر معروفی است، نخستین بار در شهر چدار انگلستان تهیه گردید ولی امروزه این نوع پنیر در سراسر دنیا تهیه می شود.
باکتری های موجود در اسید لاکتیک ماده ای ترشح می کنند که اگر این ماده را به شیر اضافه کنند، اندکی مزه شیر ترش خواهد شد و شیر به اصطلاح "جا می افتد".
این کار را در اصطلاح پنیر سازی، "عمل آوردن شیر" اسم گذاری کرده اند. سپس نوبت افزودن پنیر مایه به شیر ترش می رسد. به فاصله نیم ساعت، شیر کاملا سفت می شود و آن را تکه تکه می برند و می گذارند تا آب پنیر از درونش خارج شود. بعد اندکی هم نمک به آن اضافه می کنند و در یک دستگاه مخصوص به خوبی می فشارند تا باقی مانده آب پنیر هم از آن خارج گردد.
بعد از این مرحله، نوبت قالب گیری فرا می رسد و پنیرها را در قالب های گوناگون به شکل های مختلفی در می آورند و سپس به بازار عرضه می نمایند.