اپراتور مجازی موبایل یک نوع اپراتور موبایل است، که خود عملأ دارای امکانات فیزیکی برای ارسال مکالمات و داده‌ها نیستند. این نوع اپراتور با بستن قرارداد با یک اپراتور دیگر که دارای امکانات فیزیکی برای ارسال مکالمات و داده‌ها است، این خدمات را به صورت عمده خریداری می‌کند، سپس با نشان تجاری و برند خود اقدام به فروش خدمات تلفن همراه، در بازار خرده‌فروشی می‌نماید.
اپراتور مجازی موبایلدر اصل اجازه راه‌اندازی شبکه جدید موبایل و نصب تجهیزات شبکه تلفن همراه ندارد و باید با عقد قرارداد همکاری از شبکه و تجهیزات اپراتور تلفن همراه (یا همان اپراتور اصلی) استفاده کند. بدین ترتیب اپراتور مجازی می‌تواند مشتری، سرویس پشتیبانی، مرکز تماس، بسته‌ها و تعرفه‌ها، برند تجاری و همچنین دفاتر فروش خاص خود را داشته باشد.
در میان شرکت‌هایی که برای دریافت مجوز اپراتور مجازی به صورت مجزا یا در قالب کنسرسیوم اقدام کرده‌اند. نام شرکت‌های معروف و مشهور فناوری اطلاعات و ارتباطات ایران همچون: آسیاتک، شاتل، فناپ، های‌وب و پارس آنلاین به چشم می‌خورد.
درمورد تفاوت این اپراتورها با اپراتورهای تلفن همراه:
۱. شبکه و زیرساخت فیزیکی
اپراتورهای مجازی موبایل نمی‌توانند خودشان شبکه و زیرساخت فیزیکی جدا داشته باشند. این شرکت‌ها باید برای استفاده از شبکه تلفن همراه، با یک یا چند از اپراتورهای اصلی موبایل قرار داد بسته تا بتوانند از شبکه آنها استفاده کنند. بدین ترتیب در کشور ما هر شرکتی که می‌خواهد مجوز اپراتور مجازی تلفن همراه(MVNO) را دریافت کند باید حداقل با یکی از شرکت‌های همراه اول، ایرانسل و رایتل به توافق رسیده و با آنها قرارداد امضاء کند.
۲. توسعه شبکه
اپراتورهای مجازی موبایل نمی‌توانند شبکه خود را گسترش دهند مگر اینکه اپراتور اصلی برای توسعه شبکه‌اش اقدام کند و دسترسی استفاده از آن را به اپراتور مجازی بدهد. بدین ترتیب اپراتورهای مجازی قبل از قرارداد باید به توسعه فنی و جغرافیایی شبکه اپراتور اصلی به خصوص در زمینه شبکه‌های 3G و 4G دقت کنند.
۳. تعرفه
تعرفه اپراتورهای مجازی باید بر اساس قوانین رگولاتوری و با توافق اپراتور اصلی تعیین گردد. این تعرفه‌ها در برخی مواقع کمتر از اپراتورهای اصلی و در برخی مواقع بیشتر است.
۴. شماره
سرشماره یا همان کد اپراتورهای مجازی می‌تواند متفاوت باشد و رگولاتوری به این اپراتورها سرشماره خاصی را ارائه کند. به عنوان مثال اپراتور مجازی طرف قرارداد همراه اول به جای استفاده از ۰۹۱ در شماره سیم‌کارت‌های خود از شماره مخصوص واگذار شده توسط سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی استفاده کند.
۵. سیم‌کارت
اپراتورهای مجازی می‌توانند سیم‌کارت‌های خود را از اپراتور اصلی تهیه نکرده و خودشان از شرکت تولیدکننده خریداری کنند؛ در ضمن قیمت سیم‌کارت‌های این اپراتورها می‌تواند متفاوت باشد و در این زمینه از اپراتور اصلی تبعیت نکنند.
۶. خدمات
اپراتورهای مجازی تلفن همراه برای ارائه هر خدمت که در مجوزشان ذکر شده باید با اپراتور اصلی به توافق برسند. به عنوان مثال برخی اپراتورهای مجازی پیام چندرسانه‌ای ندارند یا فقط اینترنت ارائه می‌کنند.
۷. طرح‌ها و بسته‌ها
اپراتورهای مجازی تلفن همراه می‌توانند بسته‌ها و طرح‌های تشویقی متفاوت یا ارزان‌تری را ارائه دهند.
۸. برند تجاری
اپراتورهای مجازی تلفن همراه برند تجاری خاصی خود را دارند و می‌توانند نام اپراتور یا اپراتورهای اصلی خود را در سایت یا تبلیغاتشان اعلام نکنند. این برند تجاری خاص به اپراتورهای مجازی استقلال می‌دهد.
۹. فروش
اپراتورهای مجازی موبایل می‌توانند طرح‌های فروش متفاوتی نسبت به اپراتورهای اصلی داشته باشند. برخی از اپراتورهای مجازی موبایل برای جذب مشتری بیشتر با سازمان‌ها و شرکت‌ها قرارداد می‌بندند و برخی تنها در بخش سازمانی خدمات ارائه می‌دهند. این فروش متفاوت می‌تواند شامل سیم‌کارت‌های هوادارای باشگاه‌های ورزشی، هنرمندان و ورزشکاران باشد. یکی از راه‌های خوب فروش سیم‌کارت‌های اپراتورهای مجازی، باندلینگ(فروش مشترک) گوشی‌های هوشمند و سیم‌کارت با تخفیف زیاد در قیمت گوشی خواهد بود؛ این کار برای موفقیت باید مانند کشورهای دیگر با قراردادهای چند ساله و تعهد مالک سیم‌کارت و گوشی به اپراتور فروشنده انجام شود.این کار به خاطر اینکه تا به‌حال توسط سه اپراتور ایرانی انجام نشده است، برای مشترکان اپراتورها و علاقه‌مندان فناوری جذاب است. تا کنون در باندلینگ‌های انجام شده اپراتورها با شرکت‌های تولید کننده موبایل، گوشی مورد نظر با قیمت بالاتر فروخته شده است.
۱۰. مالکیت‌های مجزا
بر اساس قوانین اپراتورها در ایران می‌توانند تنها ۱۰ سیم‌کارت را به نام یک نفر بزنند. اپراتورهای مجازی شامل این قانون می‌شوند و مالکانی که ۱۰ سیم‌کارت از یک اپراتور دارند می‌توانند ۱۰ سیم‌کارت دیگر از اپراتور مجازی طرف قرارداد با این اپراتور نیز داشته باشند.
