آنتیبیوتیکها عمدتا در مقابله با بیماریهای میکروبی استفاده ميشوند. خود واژه آنتیبیوتیک هم از همین کلمه گرفته شده است؛ یعنی ضدمیکروارگانیسمهایی که عمدتا باکتریها هستند. برای مثال اکثر سرماخوردگیها ویروسی هستند و آنتیبیوتیکهایی که به صورت وسیع استفاده ميشوند هیچ تاثیری روی روند بیماریهای ویروسی نخواهند گذاشت. البته یک طیف محدودی از داروهای ضدویروس وجود دارد اما باور عمومي بر این است که وقتی سرماخوردگی حادث ميشود باید آنتیبیوتیک مصرف کرد. در این شرایط ما ميگوییم مصرف آنتیبیوتیک نادرست است.
بعضی مواقع برخی بیماریهای ویروسی وقتی طولانی ميشوند عفونت باکتریایی روی آنها سوار ميشود. بیشتر سرماخوردگیها بهخصوص در فصل زمستان از نوع ویروسی هستند و بیمار ميتواند با 3 تا 5 روز استراحت و نوشیدن مایعات فراوان بیماریاش را رفع کند و نیازی به مصرف آنتیبیوتیک نخواهد داشت. اما گاهی اوقات واقعا بیماری باکتریایی است و لازم است آنتیبیوتیک مصرف شود. تشخیص نوع بیماری اعم از باکتریایی یا ویروسی از طریق بررسی ترشحات ته حلق و معاینه پزشک صورت ميگیرد.