تروما هم تعریف پزشکی و هم تعریف روان شناختی دارد. از نظر پزشکی، تروما به یک جراحت بدنی شدید یا شوک بحرانی اتلاق می شود که البته در ایران سومین عامل مرگ و میر بعد از سرطان و بیماری های قلبی محصوب می شود.
از نظر روان شناختی، تروما معنای دیگری دارد: تجربه ای که از نظر هیجانی دردناک، پریشان کننده و ناگهانی باشد و اغلب باعث اثرات پایدار بدنی و ذهنی شود.
یک رخداد در صورتی که شامل موارد زیر باشد به احتمال زیاد منجر به تروما می شود:
آن به طور غیرمنتظره اتفاق بیفتد.
شما برای آن آماده نشده اید(آمادگیِ آن را نداشتید)
شما احساس کرده اید که برای جلوگیری و ممانعت از آن فاقد نیرو و توانایی هستید.
آن به طور مکرر اتفاق بیفتد.
شخص عمداً ظالم و ستمکار بوده است.
آن در دوران بچگی اتفاق افتاده باشد
افرادی که قبلا دچار تروما شده بودند یا در دوران بچگی این تجربه را داشتند بیشتر مستعد این می باشد که با ضربه دیگری دچار تروما شوند. آنچه که درمان این بیماری را حساس می کند این است که درمان بیمار به طور بالقوه ممکن است منجر به ترومای مجدد شود.
بهبودی از یک رخداد ضربه ای مدتی زمان صرف می کند و هر کسی به روش و شیوه ی خودش التیام می یابد. اما اگر ماه ها بگذرد و نشانه های شما کم نشود، شما ممکن است مستلزم یک کمک حرفه ای از یک متخصص تروما باشید.
ضربه رواني (تروما) بعد از مدتی با علايمي همچون كرختي، بي‌احساسي، هيجان كمتر، اعصاب ضعيف‌تر و اينكه فرد به سرعت تحريك مي‌گردد، شناخته مي‌شود، در اين حالت صحبت از اتفاق رخ داده براي فرد سخت و دشوار است و دائم از يادآوري و سخن گفتن از آن اجتناب مي‌كند چرا كه برايش زجرآور و دردناك است.
در اين حالات فرد ديگر حافظه قديم را ندارد و دچار مشكلاتي مي‌شود و در نهايت مغز، دچار برخي تغييرات اساسي مي‌شود كه نمي‌توان جلوي آن را گرفت.
پي تي اس دي( تروماي حاد) داراي علايمي همچون اجتناب از يادآوري اتفاق، تحريك‌پذيري شديد، تجربه مجدد حادثه (يادآوري اتفاق چه در حالت خواب و در موارد نادرتر در حالت بيداري) و كاهش حافظه و اضطراب مداوم است.
استرس‌هاي مزمن و ادامه‌دار مثل درگير شدن افراد با بيماري يا فقر به تدريج روي مركز سيستم هيجاني تاثير مي‌گذارد و به مرور ترشح هيدرو كرتيزول (ماده‌اي كه با استرس مقابله مي‌كند) در اين فرد نسبت به افراد ديگر بيشتر مي‌شود، در اين حالت تخريب ناگهاني نيست و فرد سيستم هيجاني ناپايدار را بروز مي‌دهد همچنين فرد، با كاهش حافظه، پايين آمدن اعتماد به نفس و ... روبه‌رو مي‌شود.
