امنیت بخاری بدون دودکش
موضوع خفگی ناشی از بخاری های مختلف در چند سال اخیر كار را به آنجا كشانده است كه بحث بر سر استانداردبودن یا نبودن بخاری ها جدی تر از قبل ادامه پیدا كند. در همین رابطه موضوع بخاری های بدون دودكش هم به ماجرا افزوده شده است. واقعیت اینجاست كه دستگاه های گرمایشی بدون دودكش هم وجود دارند، اما فعالیت و كار آن نیازمند شرایطی ست كه بدون آن دردسر زا خواهند بود. برای همین بد نیست اگر مروری بر سیستم بخاری های بدون دودكش بیندازیم. در این بخاری ها بیش از هر كار دیگری باید به این نكته توجه داشت كه هر بخاری چه با دودكش و چه بدون دودكش نیازمند هوا و به عبارت درست تر اكسیژن است . بنابراین باید منافذی در خانه باشد كه هوا را به داخل برساند. حال برای آنكه یكی از قربانیان خفگی ناشی از نشت منوكسید كربن نباشیم، باید دست كم در این باره اطلاعاتی را مرور كنیم.
یكی ازتولیدكنندگان بخاری در كشور بتازگی مطلبی در این باره تهیه كرده كه ضمن اشاره به تاریخچه آن سیستم كاركرد و امنیت این نوع بخاری را تشریح كرده است. بنابراین گزارش از فوریه سال ۲۰۰۰ میلادی آمار فروش محصولات گازسوز بدون دودكش در كشور آمریكا افزایش یافت به طوری كه بیش از ۱۰میلیون آمریكایی و در دنیا بیش از ۵۰میلیون خانواده از وسایل گرمایشی گازی بدون دودكش استفاده می كنند. این محصولات در انواع بخاری، كوره، شومینه گازی بدون دودكش و... دیده می شوند كه قابل استفاده با گاز طبیعی و گاز مایع هستند. این وسایل گازسوز به علت طراحی قوی و استفاده از تكنولوژی ظریف نیاز به دودكش و مجرای خروج دود در دیوار، ندارند و باتوجه به این خصیصه تمام گرمای تولید شده مستقیما به داخل محیط وارد شده در نتیجه راندمان گرمایی بسیار بالایی نسبت به وسایل گازسوز دودكش را دارند.
بخاری گازی بدون دودكش
این وسیله در حالی ساخته شده است كه به ویژگی هایی از جمله موارد زیرتوجه دارد؛ توجه به مسائل زیست محیطی و كاهش آلاینده ها، مصرف كم، راندمان بالا، پایین بودن هزینه نصب، كاهش صورتحساب گاز مصرفی، قابلیت نصب آسان، نیاز كم به جا و... یكی از معتبرترین استانداردها در این زمینه استاندارد آمریكایی ۲-۱۱- ANSI -Z -۲۱ كه مربوط به عملكرد، ایمنی و الزامات ساخت است و وسیله را ملزم به عملكرد بسیار ایمن و مناسب می كند. این استاندارد با پیشرفت علم و تكنولوژی دائما در حال پیشرفت است و به منظور بالا بردن ضریب ایمنی استفاده از برخی قطعات در این محصول از نظر استاندارد لازم ضروری است.از جمله:شیراتوماتیك قطع كننده، برنری با طراحی دقیق واصولی، رگلاتور تثبیت فشار، جرقه زن و از همه مهمتر سیستم حساس به كاهش اكسیژن محیط (ODS) ۲ به علاوه، طراحی دقیق و بسیار ظریف بخاری طوری است كه نسبت گاز ورودی به هوای اولیه و ثانویه و ساختار برنر باعث ایجاد یك احتراق كامل با كمترین میزان محصولات احتراق مضر بدن می شوند.تكنولوژی و نحوه عملكرد سیستم ODSاین سیستم روی تمام بخاری های بدون دودكش نصب می شود و به گونه ای طراحی شده كه نسبت به كاهش اكسیژن محیط حساس است. قسمت های مختلف آن به شرح زیر است:
۱ - پیلوت یا آنالیزور: جنس خارجی آنالیزور از برنج و ژیگلور آن از جنس یاقوت مصنوعی یا استیل است. قطر بسیار حساس ژیگلور توسط لیزر سوراخ می شود. در بدنه آنالیزور سوراخ یا سوراخ هایی جهت تنظیم ورود هوای اولیه تعبیه شده است. قطر این سوراخ ها باتوجه به سوراخ ژیگلور ODS تنظیم شده لذا نباید آن را دستكاری كرد.
۲ - جرقه زن: جنس آن از نوع پیزوالكترویك است و در اثر ضربه وارد شده به آن الكترون رها شده و ولتاژ تخلیه بیش از ۲۰v هزار می رسد.
۳ - ترموكوپل: وسیله ای است كه در صورت قطع شعله پیلوت بر اثر وزش باد یا هر دلیل دیگر با قطع جریان اصلی گاز از خطرات ناشی از نشت گاز جلوگیری می كند. پیلوت ODS در هوای معمولی با درصد اكسیژن ۹/۲۱ عملكرد مناسب و معمولی دارد. در موارد غیر از این هنگامی كه سطح اكسیژن محیط شروع به كاهش می كند و تقریبا به ۵/۱۸ -۱۸درصد می رسد، شعله پیلوت ODS از ترموكوبل جدا شده و شروع به پریدن می كند كه باعث سرد شدن ترموكوبل و بسته شدن راه گاز در شیر شده و به عبارت دیگر وسیله با عملكرد ایمن خاموش می شود. این قطعه در آمریكا در سال ۱۹۸۱-۱۹۸۰ معرفی شده و در این مدت هیچ گزارش مرگی راجع به وسایل گاز سوز بدون دودكش مجهز به ODS ارائه نشده است. باید به خاطر داشت كه بخاری باید در محیطی با ابعاد پیشنهادی سازنده و طبق دستورالعمل سازنده با تهویه هوای مناسب و كافی نصب شود. از آنجایی كه استفاده از هر وسیله گازسوز در محیط های سربسته باعث مصرف اكسیژن محیط می شود، لذا تامین هوای لازم و تهویه شده برای وسیله لازم و ضروری است. در صورتی كه ساختمان محل استفاده این بخاری ها دارای درها و پنجره های غیر قابل نفوذ هوا باشد، باید منافذ كافی برای ورود هوا به داخل آن در نظر گرفته شود. به ازای هر یكهزار كیلوكالری گاز مصرفی باید به طور متوسط ۷-۶ سانتیمتر مربع از یك پنجره باز باشد ولی اگر هوای تازه از طریق اتاق های مجاور تامین شده و اطراف دستگاه گازسوز جریان یابد، به ازای هر یكهزار كیلوكالری گازمصرفی باید ۳۰-۲۵ سانتیمتر مربع دریچه باز وجود داشته باشد تا هوای كافی به وسیله گازسوز برسد. در مورد دامنه كاربرد این نوع بخاری ها استاندارد محدودیت های ایمنی داشته و استفاده از بخاری هایی با ارزش حرارتی بالاتر از ۱۵۱۰Kcal/h در حمام و بیشتر از ۲۵۲۰Kcal/h در اتاق خواب راممنوع كرده است. انجمن مهندسی گرمایش و سرمایش آمریكا (ASHRAS ) وبیشترین رطوبت نسبی محیط را در شرایط راحتی ۶۰درصد توصیه می كند. AGA در نتایج تحقیقات خود اعلام كرده است رطوبت نسبی تولید شده توسط وسایل گازسوز بدون دودكش در حدود ۳۵ تا۵۰ درصد بوده. كه این عدد بسیار كمتر از ۶۰ درصد است. در حقیقت در شرایطی كه هوا بسیار سرد است، هوای محیط خشك می شود به همین علت اكثر مصرف كننده ها از وسایل رطوبت ساز برای افزایش رطوبت نسبی استفاده می كنند ، پس بخاری بدون دودكش یك عامل مفید برای تولید بخار آب در محیط است.
تامین و افزایش ضریب ایمنی
به طور حتم تمام وسایل گازسوز نیاز به سرویس سالانه وتعمیر ونگهداری مناسب دارند. برنر بخاری و قسمت های حساس مثل پیلوت ODS و قطر ورودی هوا ODS باید عاری از هرگونه گرد وغبار و آلودگی باشند. فضای اطراف وسیله نیز باید تمیز و از هرگونه آلودگی به دور باشد. از قرار دادن هرگونه مواد قابل اشتعال یا بخارها و مایعات قابل اشتعال در اطراف بخاری باید جدا خودداری كرد و به طور حتم هوای تازه برای بخاری تامین شود. موارد بالا به همراه پارامترهای دیگر موجود در استاندارد این محصول ضریب ایمنی آن را بالا برده و به مصرف كننده اطمینان می دهد كه با رعایت نكات ایمنی طبق دستور العمل سازنده بدون دغدغه خاطر از این محصول استفاده كند. در این راستا در جهت تولید بخاری های بدون دود كش اقدامات اساسی در كشور ما نیز انجام گرفته است. استاندارد ملی ایران به شماره ISIRI۷۲۶۸ -۱ در این زمینه تدوین شده كه از امسال در كشور لازم الاجراست. خوشبختانه استقبال مردمی از بخاری های بدون دودكش در كشور خوب بوده و امید است با ترویج فرهنگ استفاده از وسایل گازسوز بدون دودكش شاهد استفاده از این محصولات در داخل كشورمان باشیم.
اینا رو هم بخون: کلا درباره چیزی که پای جون درمیونه زیاد تحقیق کن تا سر پل صراط یقه ما رو نچسبی :)
استفاده از بخاری های بدون دودكش در منازل ممنوع!
بخاري‌هاي گازسوز بدون دودكش
عملکرد بخاری های بدون دودکش
آیا بخاری مجهز به ODS مانع «مرگ خاموش» می‌شود؟
