مصارف درمانی
بازکننده گرفتگیهای دماغی؛
محلل ورم‌های جمیع اعضا؛
برای ضعف معده و بادهای غلیظ مفید است؛
قوّت معده و دل و دماغ داده، شادی و نشاط آور است؛
شیر زنان را زیاد و جاری می کند؛
حیض و عرق را روان می کند؛
بوئیدن کوبیده آن که در دستمال کرده ببویند عطسه می آورد؛
طبیعت را نرم و مزاج را لینت می بخشد؛
گرفتگی قلب را رفع می کند؛
غش و تنگی نفس و ضعف کبد سرد و گیرهای طحال را دفع می کند؛
شامه را تقویت می کند؛
سنگ مثانه را از بین می برد؛
چکاندن آب ریحان با سرکه و کافور در بینی خون دماغ را بند می آورد؛
گیاه به طور کلی معطر و محرک است و قابض و بندآورنده اسهال خونی و برگهای آن تب‌بر می‌باشد؛
جویدن آن دهان را خوشبو و کندی دندان را برطرف و اخلاط و رطوبت سینه و شش را رفع میکند.
احتیاط
ماده ای به نام استراگول که در بعضی از نمونه های ریحان (شاهسفرم) وجود دارد، در موش ایجاد سرطان سلول های کبدی کرده است. بنابراین اصولا در مصرف ریحان نباید زیاده روی کرد
توضیحات بیشتر در انجمن تحقیقات طب سنتی ایران
ریحان آرامش دهنده اعصاب است و برای درمان سردردهای عصبی بسیار مؤثر است. اگر 20 تا 50 گرم ساقه ریحان که دارای برگ و گل است را در یک لیتر آب جوش بریزید و 12 دقیقه دم کنید، سپس آن را صاف و شیرین نمایید و پس از هر غذا 1 فنجان بنوشید غم و اندوه و افسردگی را برطرف میکند.
ریحان گیاهی نشاط آور است. دم‌کرده 50 گرم ریحان که شیرین شده باشد پس از هر غذا برای معالجه سردردهای یک طرفه (میگرن) و سردردهای عصبی مفید است. حتی استنشاق بوی ریحان له کرده سردردهای ناشی از سفر را برطرف میکند.
دم‌کرده 50 گرم ریحان که با عسل شیرین شده باشد برای برطرف کردن گلودرد و آنژین مؤثر است. برای درمان آسم نیز می‌توان جوشانده غلیظی از ریحان تهیه کرد و روزی چند مرتبه دهان را با آن شستشو داد. جوشانده سرد آن نیز تب‌بر است. پس در بیماری‌های تورمی گلو و سرماخوردگی حتماً از ریحان استفاده کنید.
دانه ریحان نیز به علت داشتن لعاب فراوان نرم‌کننده است و در رفع ورم کلیه و ترشحات زنانگی مفید است.
ریحان ضد دل‌پیچه است، پس چه خوب است افرادی که دستگاه گوارش حساس دارند و سریع نفخ می‌کنند با غذا ریحان مصرف کنند.
ریحان در درمان اسهال هم مؤثر است. خوردن تخم بوداده ریحان برای درمان اسهال اثر شفابخش دارد.
جوشانده ریحان گرفتگی دستگاه گوارش را رفع میکند و ضد تهوع و استفراغ است.
اسانس ریحان که بازیلیک نام دارد، بسیار معطر و ضدعفونی‌کننده دستگاه گوارش است و بوی سیر و پیاز را از دهان می‌برد. به همین دلیل یک پای ثابت نان و کباب، ریحان تازه است.
ریحان میکروب اسهال و وبا را می‌کشد و بوی آن پشه و مگس را فراری می‌دهد. ریحان را در باغچه منزل خود بکارید تا به این ترتیب با حشرات مزاحم مبارزه کنید.
به نظر می‌رسد که دانه ریحان برای رفع اثر زهر مارگزیدگی، هم به‌صورت خوراکی و هم اگر به روی محل زخم گذاشته شود، مؤثر است. عقیده‌ای هم وجود دارد که ریحان می‌تواند زگیل را درمان کند.
توضیحات بیشتر در تبیان
